Quality management for the health sector. Guidelines for Islamic societies

Indra Boedjarath studeerde psychologie en is werkzaam als psychotherapeut.

Dit proefschrift handelt over een kwaliteitsbegrip dat voldoet aan de eisen van Islamitische samenlevingen. Westerse modellen van kwaliteit zijn sterk gericht op de output en worden beoordeeld aan de hand van grootheden als efficiëntie, kosten, omzet, smaak en dergelijke grootheden. De beoordeling van deze aspecten vindt plaats op de markt van goederen en diensten. Het gewenste Islamitisch kwaliteitsbegrip wijkt af van deze praktijk. Dat kwaliteitsbegrip moet ook voldoen aan de morele richtlijnen die door de Islam wordt voorgeschreven. Vooral in de dienstensector bepalen morele handelingen van de dienstverlener, tot uitdrukking komend in diens religieuze waarden en de vertaling daarvan in omgangsvormen, mede de kwaliteit van de verleende dienst. In deze samenlevingen is kwaliteit dus een begrip dat mede door de religieuze normen vorm krijgt. Een dergelijk kwaliteitsbegrip ontbreekt in de wetenschappelijke literatuur. De doelstelling van dit proefschrift is om dit kwaliteitsbegrip te ontwikkelen. De benadering is bedrijfskundig en gefocust op de gezondheidszorg.

Daartoe bespreekt de auteur eerst de morele richtlijnen die de Islam voorschrijft. Die richtlijnen gebruikt hij in een volgend hoofdstuk als criteria om westerse kwaliteitsmodellen te bespreken. Na een grondige literatuurstudie constateert dat de westerse kwaliteitsmodellen bruikbare elementen bevatten, maar niet helemaal voldoen aan de Islamitische richtlijnen. Dat hiaat vult hij op met data uit empirisch onderzoek in de Islamitische staat Oman, de locatie van het onderzoek, wat in enkele etappes heeft plaatsgevonden. Allereerst ontwikkelde hij via een pilot een lijst van relevante onderwerpen om te komen tot een vragenlijst met de wenselijke morele richtlijnen. Die vragenlijst is in een survey gebruikt. Deze twee onderdelen zijn uitgevoerd in vier ziekenhuizen. De resultaten van deze onderzoeken, samengevat in een Islamitisch kwaliteitsmodel voor de gezondheidssector, heeft hij als voorstel voorgelegd aan een panel van deskundigen en sleutelinformanten. Na hun commentaar te hebben verwerkt is het model in drie Delphi-sessies voorgelegd aan Omaanse autoriteiten. Met deze laatste stap is getracht een draagvlak voor de toepassing van het kwaliteitsmodel te creëren. Tenslotte is de auteur nagegaan aan welke andere voorwaarden voldaan moet zijn om het model te implementeren. Daartoe bespreekt hij kort de praktijk in enkele Islamitische landen in de regio (Egypte, Jordanië, en Dubai).

Nasser Alsalmani, (1976) behaalde een M Sc “Managing Quality and Services Improvement in Health Care” aan de Birmingham University, UK. Hij woont en werkt in Oman en is betrokken bij de opzet van een expertisecentrum ten behoeve van de gezondheidssector.